Ai; Cái gì; Khi nào; Ở đâu; Tại sao; Bằng cách nào 5W1H
Nếu bạn là một người cần tạo content để có thể tương tác nhiều hơn với những người theo dõi, có thể bạn sẽ thấy rằng việc tạo content chất lượng theo một lịch trình cố định không phải là một việc dễ dàng. Nếu đó là tình trạng mà bạn đang phải đối mặt, bạn có thể sử dụng kỹ thuật “các câu hỏi của phóng viên”.
“Các câu hỏi của phóng viên” là một nhóm 6 câu hỏi mà các phóng viên nên trả lời trong bài viết của mình (miễn là chúng có liên quan và có nghĩa): Ai; Cái gì; Khi nào; Ở đâu; Tại sao; Bằng cách nào.
Kể cả khi bạn không phải là một phóng viên, bạn vẫn có thể sử dụng các câu hỏi trên để tìm các ý tưởng cho content của bạn.
Dưới đây là danh sách các câu hỏi bạn có thể sử dụng. Chú ý rằng các câu hỏi này là các câu hỏi chung, một số câu hỏi có thể không phù hợp với chủ đề mà bạn đang nghĩ đến.
Có thể bạn quan tâm:
Contents
Who
- Có ai liên quan?
- Ai bị ảnh hưởng
- Ai sẽ nhận được lợi ích?
- Ai sẽ nhận phần thiệt?
What
- Chủ đề của bạn nói tóm gọn trong một cuâ là gì?
- Chủ đề của bạn liên quan đến cái gì?
- Chủ đề của bạn tương tự/khác cái gì?
- Chủ đề của bạn có thể gây ảnh hưởng đến cái gì?
When
- Nó xảy ra khi nào? Đã xảy ra hay chưa? Khi nào nó nên xảy ra?
- Thời điểm nó diễn ra có ảnh hưởng đến chủ đề của bạn không?
Where
- Nó diễn ra ở đâu? Nó nên diễn ra ở đâu?
- Việc nó xảy ra ở đâu có quan trọng hay không?
Why
- Tại sao chủ để này lại quan trọng đến thế?
- Tại sao những sự việc này lại xảy ra
How
- Chủ đề này hoạt động như thế nào?
- Những người có liên quan bị ảnh hưởng như thế nào?
Ngoài ra ra còn có một câu hỏi nữa là what if. Đây không phải câu hỏi mà một phóng viên tưởng hay dùng, nhưng nó là một câu hỏi tốt trong một số trường hợp
What if
- Nếu như mọi thứ diễn ra suôn sẻ thì sao?
- Nếu như mọi thứ không diễn ra như kế hoạch thì sao?
- Nếu như chủ đề này không tồn tại thì sao?
Ví dụ: Câu trả lời cho các câu hỏi
Để có thể cho bạn thấy công dụng của các câu hỏi này, tôi sẽ cho bạn thấy các câu trả lời mà tôi nghĩ ra trong quá trình viết bài này.
Bạn chú ý rằng đây là biện pháp cho những lúc “động não”. Bạn không nên quá chú ý việc các câu trả lời có thể hiện hoàn toàn suy nghĩ của bạn hay chúng có tốt hay không. Mục đích của những lúc động não tư duy như thế này là để lấy số lượng, chứ không phải lấy chất lượng.
Đọc thêm: TOP 8 sai lầm nghiêm trọng người bắt đầu viết Content thường gặp
Một khi bạn đã có được những ý tưởng, bạn có thể quay lại và chọn ra những gì bạn thấy là tốt nhất. Sau đây là câu trả lời cho các câu hỏi mà tôi nghĩ ra được:
Who
Có những ai liên quan đến chủ đề này?
- Tất cả những ai sáng tạo hoặc tiêu thụ content: blogger, thiết kế, các nhà phát triển, khách hàng
Có những ai bị ảnh hưởng?
- Câu trả lời như ở trên
Ai là người được lợi?
- Cả 2 bên: người sáng tạo content và người tiêu thụ chúng
Ai là người bị thiệt?
- Không ai sẽ bị thiệt cả, tuy nhiên người sáng tạo content sẽ cần bỏ ra công sức làm việc
What
Chủ đề của bạn nói tóm gọn trong một câu là gì?
- Nó là một kỹ thuật dùng để tư duy bao gôm 6 câu hỏi: Ai, Cái gì, Khi nào, Ở đâu, Tại sao và Thế nào
Chủ để của bạn liên quan đến cái gì?
- Nó liên quan đến việc trả lời các câu hỏi. Nó cũng liên quan đến việc tạo các câu hỏi mới
Chủ đề của bạn tương tự/khác cái gì?
- Nó tương tự với các phương pháp được sinh ra với mục đích kích thích trí tư duy của bạn, giúp bạn nhìn sâu hơn vào một chủ đề nhất định. Nó cũng tương tự như một danh sách checklist
- Nó khác với việc tùy cơ ứng biến và không xem xét chủ đề một cách có hệ thống
Cái gì có thể bị ảnh hưởng bởi chủ đề của bạn?
- Chất lượng của các bài content có thể bị ảnh hưởng. Nó có thể dẫn đến content chi tiết và chất lượng hơn
- Việc tạo content có thể sẽ trở nên dễ dàng hơn hoặc khó hơn. Dù thế nào đi nữa thì nó cũng góp phần vào việc nâng cao chất lượng content.
When
Nó xảy ra khi nào? Đã xảy ra hay chưa? Khi nào nó nên xảy ra?
- Quá trình này có thể xảy ra bất cứ lúc nào khi bạn tạo content. Nó nên xảy ra khi bạn bắt đầu viết để có thể định hướng ý tưởng một cách tốt nhất. Nó cũng có thể xảy ra khi bạn làm việc với những ý nhỏ trong một phần lớn. Bạn có thể làm việc này trong lúc tổng kết lại.
Thời điểm nó diễn ra có ảnh hưởng đến chủ đề của bạn không?
- Thời gian lý tưởng để làm việc này là trước khi bạn bắt đầu viết. Tuy nhiên bạn vẫn có thể làm sau
- Bạn cũng có thể sử dụng những kỹ thuật vận dụng tư duy khác trong một số trường hợp, đặc biệt khi người viết gặp khó khăn trong việc nắm rõ chủ đề
Where
Nó xảy ra ở đâu?
- Bạn có thể làm việc này trên máy tính hoặc trên giấy. Và đương nhiên là quá trình này diễn ra trong đầu người viết.
Việc nó xảy ra ở đâu có quan trọng hay không?
- Việc này tùy vào mỗi cá nhân
Why
Tại sao chủ đề này lại quan trọng?
- Nó giúp tạo ra ý tưởng mới
- Giúp người viết nắm rõ chủ đề
- Định hướng nội dung bài viết
- Giúp trả lời các câu hỏi mà người đọc có thể đưa ra
- Giúp tạo các câu hỏi mà người khác có thể chưa nghĩ đến
Tại sao những sự việc này lại xảy ra
- Bộ câu hỏi này giúp bạn tiếp cận chủ đề từ nhiều góc độ khác nhau
- Giúp quá trình tạo ý tưởng dễ dàng hơn
How
Chủ đề này hoạt động như thế nào?
- Bộ câu hỏi này giúp bạn tim hiểu sâu hơn bình thường, nhìn nhận từ nhiều góc độ khác nhau
Chủ đề này đến từ đâu?
- Nó đến từ báo chí/các phóng viên
- Phương pháp này được sử dụng bởi những người tạo content
Những người có liên quan bị ảnh hưởng như thế nào?
- Nó giúp người viết hiểu rõ vấn đề một cách đơn giản hơn
- Nó giúp giảm thiểu căng thẳng cho người viết content trong việc lên ý tưởng để làm việc
What if
Nếu như mọi thứ diễn ra suôn sẻ thì sao?
- Việc tạo content sẽ dễ dàng hơn
Nếu như mọi thứ không diễn ra như kế hoạch thì sao?
- Người viết có thể sẽ bỏ dự án
Nếu như chủ đề này không tồn tại thì sao?
- Nếu không có bộ câu hỏi này, người tạo content sẽ mất đi một phương pháp đơn giản để tạo content một cách chi tiết
Ví dụ tiêu biểu
Bạn có nhận ra rằng tôi đã trả lời 5 trên 6 câu hỏi mà tôi đã chỉ ra không? Mặc dù tôi không phải là một phóng viên, nhưng đây vẫn là một phương pháp hiệu quả để tạo content. Dưới đây là những câu trả lời ngắn t đã ghi lại trong quá trình suy nghĩ để viết bài này:
- Who: người viết content
- What : kỹ thuật tư duy “bộ câu hỏi của phóng viên”
- When: khi họ cần viết bài/tìm hiểu chủ đề
- Where: không quá quan trọng
- Why: để tìm hiểu chủ đề một cách chi tiết, định hướng content
- How: bằng cách trả lời bộ câu hỏi đơn giản, tiếp cận chủ đề bằng nhiều câu hỏi đơn giản
Và đây là đoạn văn mở đầu mà tôi đã sử dụng:
Nếu bạn là một người cần tạo content để có thể tương tác nhiều hơn với những người theo dõi (who), có thể bạn sẽ thấy rằng việc tạo content chất lượng theo một lịch trình cố định (when) không phải là một việc dễ dàng (why). Nếu đó là tình trạng mà bạn đang phải đối mặt, bạn có thể sử dụng kỹ thuật (how) “các câu hỏi của phóng viên” (where).
Ghi chú: câu hỏi “where” trong trường hợp này là một câu hỏi không cần thiết cho lắm
Tham khảo thêm:
